Üriner İnkontinans İlaçları

Üriner İnkontinans İlaçları :

Üriner İnkontinansın Tipleri:

Stres İnkontinans: Bu tip üriner inkontinans, öksürme, hapşıma, aniden ayağa kalkma, gülme, ağır bir şey kaldırma gibi ani karın içi basınç arttığı durumlarda damla damla veya daha fazla idrar kaçırma olarak tanımlanır. Stres inkontinans, mesane ve üretrada (mesaneden dışarı açılan kanal) kapakçıkların yetersizliği veya zayıflığı sonucu görülür. En önemli risk faktörü gebelik , doğum ve menapozdur.
Urge İnkontinans: Aniden gelen idrar yapma hissi ile idrarın kaçırılması olarak tanımlanır. Mesanede aniden ortaya çıkan istemsiz kasılmalar neticesinde ortaya çıkar ve kişi tuvalete yetişemeden idrar kaçırma oluşur. Bu tip inkontinansın yarattığı sıkıntı ile, geceleri de dahil olmak üzere çok sık tuvalete gider. Urge inkontinans sebepleri arasında; idrar yolları enfeksiyonları, mesane irritasyonu yapan maddeler (idrar yollarında taş, kum...), barsak problemleri, Parkinson hastalığı, Alzheimer hastalığı, inme ve Multipl skleroz gibi hastalıklar sebep olabilir. Urge inkontinans, sebep olan bir hastalık yoksa, hiperaktif mesane sendromu olarak da adlandırılmaktadır.

Taşma İnkontinası

Mesane duyuların algıulanamadığı hastalıklar görülen bu tip inkontinans da, mesane dolu olmasına rağmen his kaybı nedeniyle idrar yapma hissi olmaz ve mesane kapasitesini aşan volumlerde idrar depolandığında taşma şeklinde idrar kaçırma görülür. Bu tip inkontinans, mesane yaralanmalrı, üretra tıkanıklığı veya sinirlerde hasara neden olan diabet, omurilik zedelenmeleri yada multipl skleroz gibi hastalıklarda görülür.
Mixt inkontinans: Bazen idrar kaçırma hem stres hem de urge inkontinas şeklinde olabilir ki mixt inkontinans olarak sınıflanır.
Total İnkontinans: Gece, gündüz sürekli veya periodik olarak idrar kaçırmayı tanımlar.

Ne Zaman Doktora Başvurmalı

Her zaman doktor muayenesinde idra kaçırma ile ilgili şikayetler sıkılmadan bildirilmelidir. Çünkü bu durum utanılması gereken bir durum ya da normal yaşamın bir parçası değildir. Ancak şu durumlar varsa, ertelenmeden doktora başvurulmalıdır:
• İdrar kaçırma ile beraber ciddi idrar şikayetleri ( idrarda kan görülmesi, yanma, idrar yaparken zorlanma)
• Üriner inkontinans günlük aktivitelerinizi, sosyal ilişkilerinizi , yaşam kalitenizi ve günlük planlarınızı etkiliyorsa
• Üriner inkontinans şikayetleri zamanla artıyorsa hemen doktora başvurmanız önerilir.

Üriner İnkontinansın Sebepleri
Üriner inkontinans bir hastalık değil, bir semptom, bulgudur. Günlük yaşamımızdaki herhangi bir medikal veya psikolojik durum sebebi olabilir. Üriner inkontinans geçici veya kalıcı olabilir.

Geçici Üriner İnkontinansa Sebep Olabilen Durumlar
• Alkol
Mesaneyi uyarıcı etkisi ve idrar yapımını arttırıcı özelliği nedeniyle inkontinansa sebep olabilir.
• Aşırı Sıvı Alımı
Kısa sürede fazal sıvı alımı, idrar üretiminin artması sonucu inkontinansa sebep olabilir.
• Kafein
Hem idrar yapımını arttırarak hem de mesanein direk uyarılması ile inkontinansa sebep olabilir. Çay, kahve, enerji içecekleri gibi kafein içeren içeceklerin fazla tüketimi inkontinans sebebi olabilir.
• Mesane Uyarıcılar
Karbonatlı- gazlı içecekler, çay ve kahve (kafein içerenler veya içermeyenler), tadlandırıcılar, mısır şurubu, baharatlı yiyecek ve içecekler, şekerli ve asitli gıdalar, domates ve limon gibi meyve sebzeler mesaneyi direk uyararak geçici inkontinansa sebep olabilir.
• İlaçlar
Kalp ilaçları, hipertansiyon ilaçları, sakinleştiriciler, kas gevşeticiler gibi bazı ilaçlar kullanım esnansında idrar kaçırmaya sebep olabilir.
• İdrar Yolları Enfeksiyonları
İnfeksiyonlar direkt olarak mesaneyi uyararak, özellikle urge inkontinansa sebep olabilirler. İnkontinansla beraber idrar yaparken yanma ve kötü kokulu ve koyu renkli idra çıkışı görülebilir. İnfeksiyonun tedavisi ile inkontinans düzelir.
• Konstipasyon (Kabızlık)
Rektum ve mesane yakın komşulukta olup benzer sinirler tarafından kontrol edilen iki organdır. Kompakt sert feçes veya konstipasyon hallerinde, idrara çıkma sıklığında artma veya hiperaktif mesane sendromu görülebilir, bazen taşma tarzı üriner inkontinansa sebep olabilir.

Sürekli Üriner İnkontinansa Sebep Olabilen Durumlar

• Gebelik ve Doğum
Gebelikte hızla artan kilo alımı, hormonal değişimler, rahimin büyümesi ve mesaneye baskısı nedeniyle inkontinas görülebilir. İlave olarak, vaginal doğumda pelvis kasları üzerndeki baskı sonucunda pelvis kaslarında zayıflama ve yırtıklar sonucunda sürekli üriner inkontinans ortaya çıkabilir. Doğum esnasında pelvis kaslarında, sinirlerinde ve destek dokularında oluşan hasar ile pelvis ve vajinada sarkmalar (prolapsus) meydana gelebilir. Prolapsusda; mesane, rahim, rektum ve bazen ince barsaklar vajinadan dışarı sarkabilir ve bu tip prolapsuslar da üriner inkontinansa sebep olabilir.
• Yaşa bağlı değişimler
Artan yaşla beraber mesanenin depolama kapasitesi azalır ve hiperaktif mesane semptomları artar. Özellikle sistemik hastalığı olan ileri yaşlı kadınlarda bu şikayetler daha belirgindir. Sigaranın bırakılması, aktif yaşam tarzı, spor ve hipertansiyon ve diabet gibi hastalıkların tedavi ile kontrol altında tutulması, yaşa bağlı hiperkatif mesane şikayetlerini azaltabilir yada önleyebilir. Menapozal dönemde azalan östrojen hormonuna bağlı olarak, mesane ve üretranın kanlanması ve beslenmesi azaldığından üriner inkontinansa yatkınlık artar. Ancak ilginç bir şekilde, menapoz sonrası dönemde verilen östrojen tedavileri üriner inkontinansı şiddetlendirebilir.
• Histerektomi (Cerrahi olarak Rahim alınması)
Rahim ile mesane yakın komşulukta olup rahimi destekleyen kas ve lifler mesaneyi de desteklemektedir. Cerrahi olarak rahimin alınması, mesanenin destek dokularının zayıflaması ve pelvis kaslarında zayıflama sonucu üriner inkontinansa sebep olabilir.
• Ağrılı Mesane Sendromu (intertisyel sistit)
Kronik (süreğen) ağrılı ve sık idrar yapma ile karakterize sebebi tam olarak bilinmeyen bir sendromdur ve bazen inkontinansa sebep olabilir.
• Mesane Kanserleri ve İdrar Yolları Taşları
inkontinans, acil tuvalete çıkma hissi ve idrarda yanma idrar yolları taşları ve mesane kanserlerinin belitisi olabilir. Ayrıca idrarda kan görülmesi ve pelvisde ağrıya sebep olabilir.
• Nörolojik Hastalıklar
Multipl skleroz, Parkinson hastalığı, inme, beyin tümörleri, omurilik zedelenmelerinde, mesanenin sinirsel iletiminde hasara neden olabilir ve sonuçta üriner inkontinansa sebep olabilir.
• Tıkanma ve Bası
İdrar yolları boyunca (böbreklerden üretraya kadar) baskı yapan karın içinde değişik organlardan köken alan tümör ve kitleler özellikle taşma tipi inkontinansa sebep olabilir. Böbrek, mesane ve idrar yollarındaki taşlar da aynı mekanizma ile taşma tipi inkontinansa sebep olabilir.

Risk Faktörleri

• Cinsiyet
Kadınlarda gerek anatomik nedenlerden dolayı inkontinansa yatkınlık, gerekse gebelik, doğum ve menapoz sebebiyle, üriner inkontinans çok daha sık görülür.
• Yaş
Yaş ilerledikçe, mesane kas yapısı ve pelvik taban kas yapısında zayıflık nedeniyle inkontinans sıklığı artar. Ancak inkontinans yaşlanmanın doğal bir süreci olarak normal kabul edilmemektedir, tedavisi yapılarak yaşam kalitesi arttırılabilir.
• Obezite
Aşırı kilo alımı ile mesane ve pelvik taban kaslarına basınç artması sonucu inkontinans gelişebilir. Zayıflayan pelvis kasları sonucunda öksürme, hapşırma ile stres inkontinans sık görülür.
• Sigara
Sigara içimi ile gelişen kronik öksürük ve sürekli artmış karın içi basınç özellikle stres inkontinans riskini arttırır. Ayrıca, sigara içimi, mesane kasılmalarını etkileyerek taşma tipi inkontinansa da sebep olabilir.
• Sistemik Hastalıklar
Böbrek hastalıkları, diabet gibi sistemik hastalıklar inkontinans riskini arttırır.

Komplikasyonlar

• Cilt problemleri
Üriner inkontinans, genital bölge cildinin sürekli idrar maruziyetine ve cildin ıslak kalmasına sebep olur ve genital bölgede ciltte döküntüler, kızarıklık, ülserler (yaralar) oluşabilir.
• İdrar yolları infeksiyonları
İnkontinans, tekrarlayan idrar yolları infeksiyonlarına sebep olur.
• Günlük aktivitelerde değişiklikler
İnkontinans sonucu, spor ve ekzersiz kısıtlaması, günlük planlarda bulunulacak yerlerde tuvalete erişim düşüncesi, kişinin günlük aktivitelerini kısıtlar.
• İş yaşamında değişiklikler
Üriner inkontinans, iş yaşamını negatif olarak etkiler. Uzun toplantılara katılımı engeller ve kişi üzerinde stres ve sıkıntıya sebep olarak konsantrasyonda problemlere sebep olabilir. Ayrıca geceleri uyku bölünmesi nedeniyle halsizlkik ve yorgunluğa sebep olabilir.
• Yaşam kalitesinde değişiklikler
Yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Kişinin özgüveni azalır, seksüel aktivitede idrar kaçırma korkusu ile seksüel ilişkiden kaçınır. Ayrıca inkontinans olan kadınlarda anksiyete ve depresyon gibi hastalıklar daha sık görülür.

Tanı ve Uygulanan Testler


Üriner inkontinans tanısında en önemli faktör hastanın hikayesidir. İnkontinansın ne zaman başladığı, ne şiddet ve sıklıkta olduğu, yaşam kalitesine etkisi, kişinin hikayesinden inkontinansın tipi ve şiddeti tespit edilebilir. Hikaye dışında tanıya yardımcı olabilecek bir takım spesifik ve non-spesifik testler vardır:
• Mesane Günlüğü
Günlük alınan sıvılar ve idrara çıkma sıklık ve miktarını içeren bir formdur. Yaklaşık 1 hafta boyunca kayıtları tutulur ve kişinin idrar yapma profili ve inkontinansın derecesi belirlenir.
• İdrar Analizi
Yapılacak idrar analizi ile, idrar yolu infeksiyonları, idrarda kan veya taşa ait bulgular saptanabilir.
• Kan testleri
Kan testleri direkt olarak inkontinans tanısı için faydalı olmamakla beraber, inkontinansa sebep olabilecek diabet gibi sistemik hastalıkların araştırılması açısından faydalı olabilir.
• Postvoid rezidüel ölçüm (PVR)
Kişi idrarını yaptıktan sonra, mesanede kalan idrarın doktor tarafından ince bir kateterle veya ultrasonografi ile ölçülmesi işlemidir. İşeme sonrası mesanede fazla miktarda kalan idrar varlığı, idrar yollarında tıkanıklık, idrar yollarında problem veya mesanenin sinir veya kas tabakasında sorun olduğunu gösterir.
• Pelvik ultrasonografi
Ultrasonografi ile mesane kapasitesi ve mesane böbrekler ve idrar yollarında anomaliler, tümörler, taş ve tıkanmalar saptanabilir.
• Stress test
Jinekolojik muayene esnasında, hastanın öksürme veya ıkınması ile karın içi basınç artışı sağlanarak idrar kaçırma olup olamdığının gözlenmesi esasına dayanan basit ama önemli bir testtir.
• Ürodinamik testler
Bu testler mesanenin dinlenme ve işeme esnasında basınçların ölçümü esasına dayalı testlerdir. Üretra ve mesaneye kateter yerleşimi ve özel basınç ölçer cihazlar gerektiren testlerdir. İnkontinans tanısı için her zaman gerekli olmamakla beraber, özellikle inkontinans tipinin belirlenemediği hastalarda tedavi seçenekleri konusunda yardımcı olabilir.
• Sistogram
Mesaneye kontrast boya maddesi verilerek sonrasında çekilen seri X ray röntgen grafiler ile idrar yollarında problemler tespit edilebilir.
• Sistoskopi
Kamera sistemi içeren ince bir kanül ile üretradan girilerek mesane ve idrar yollarının direkt olarak gözlenmesi yöntemidir. İdrar yollarındaki patolojiler direkt olarak gözlenir ve aynı seansda lezyonlara müdahale edilebilir. Ofis şartlarında bile yapılabilmesine karşın genellikle ameliyathane şartlarında genel veya spinal anestezi ile kolaylıkla yapılabilir.

Üriner İnkontinans Tedavisi

Üriner inkontinans tedavisi, inkontinans tip ve şiddetine bağlıdır. Çeşitli medikal ve cerrahi tedaviler mevcut olup tedavi hastaya göre bireyselleştirilmelidir. Çogu hastada, ilk basamakta, fiziksel ve davranışsal terapiler tercih edilir. Sonraki basamaklarda, ağır anatomik problem saptanan hastalarda ve şiddetli inkontinansda cerrahi ve kombine tedaviler tercih edilir.

Davranışsal Teknikler

Davranışsal teknikler ve yaşam stilinde değişiklikler çoğu zaman inkontinans tedavisinde faydalı olmakta, pek çok hastada ilave tedaviye gereksinim duyulmamaktadır.

Mesane Egzersizleri; Mesane egzersizleri, idrar yapmanın geciktirilmesi ve idrar hissi geldiğinde belirli süre tutularak mesanenin eğitilmesi tekniğini içerir. Tuvalete gitme hissi geldiğinde, 10 dakika tutup, idrara çıkma geciktirilerek başlanır. Burada hedef tuvalete gitme aralıklarını 2-4 saate kadar uzatabilmektir. Mesane egzersizi aynı zamanda, idrarı yaparken kesip, bir süre tutmak ve tekrar idrar yapmayı da içerir.
Planlı Tuvalet egzersizleri; Zamanlı idrar yapmayı tanımlar. Her 2-4 saatte bir planlı tuvalete gidilmesi ile mesane eğitimi sağlanır.
Sıvı alımı ve diet yönetimi; Alkol, asitli sıvı ve yiyeceklerin alımı ve kafeinli sıvılarının tüketiminin azaltılması inkontinans şiddetini azaltır. Bazı hastalarda, sıvı tüketiminin azaltılması, kilo verilmesi, fiziksel egzersiz ve yaşam tarzı değişiklikleri ile inkontinans problemi aşılabilir.

İdrar tutamama rahatsızlığınızın stres idrar kaçırma mı, sıkışma tipi mi yoksa karma tip mi olduğunu anlamak için doktorunuzla görüşün. Bu tip rahatsızlıklarda son çare ameliyattır ama bunun öncesinde alabileceğiniz bazı önlemler var:
 
• Kronik mesane iltihabınız olup olmadığını kontrol ettirin.
 
• Sigarayı bırakın.
 
• Allerjiniz olan besinlerden uzak durun.
 
• Günlük yürüyüşlere çıkın. (Engebeli alanlar tercihiniz olsun.)
 
• Doktor kontrolünde biofeedback terapi işe yarayabilir.
 
• Manyetik innervasyon.
 
• Karın bölgenizdeki yağlardan kurtulun. Bu sayede pelvik kas çökmesini engellemiş olursunuz.
 
• Karın bölgenizi sıkmayan, rahat kıyafetler giyin.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp