Stresin Nedenleri Nelerdir

Stresin Nedenleri Nelerdir

Hiç kimse ortada bir sebep yokken kendiliğinden strese girmez. Muhakkak stres yaratacak bir durumun etkisi altına girmiştir. Strese neden olan birçok faktör vardır. Bu faktörleri uzmanlar 3 gruba ayırmaktadır. Bunlar fiziki çevreden kaynaklanan nedenler, iş konusundan kaynaklanan nedenler ve psikososyal durumlardan kaynaklı olan nedenlerdir.

Fiziki çevreden kaynaklanan stres nedenleri: Hava kapalılığı, hava kirliliği, Sıcaklık-Soğukluk, radyasyon, gürültü ve kalabalıktır.

İş konusundan kaynaklanan stres nedenleri: Zamanla yarışma, ağır iş yükü, iş ortamında alınan büyük sorumluluklar, rollerdeki sık değişim ve belirsizlikler, kararsızlık, iş tanımlarındaki eksiklikler, gece işi, yoğun iştir.

Psikososyal özelliklerden kaynaklanan stres nedenleri: İşten çıkarılma/işini kaybetme ya da iş değişikliği, hamilelik/doğum, evlilik veya boşanma, iş hayatına başlama, ergenlik dönemi, ciddi hastalıklar/yaralanmalar, okula başlama, okuldan mezun olma, iş bulamama, evde işlerin aksaması ve karşılaşılan aksilikler. Menopoz/andropoz, trafikte sıkışmak aile bireylerinden birinin kaybı, başka bir şehre ya da ülkeye taşınmak, akademik başarısızlık, okul değişikliği, taşınma, savaş halinde ya da doğal afet sırasında ölüm riski.

İnsanları en çok strese sokan faktörlerin başında işlerin yolunda gitmemesi gelir. Bazen olumsuzluklar o kadar arka arkaya hayret verircesine yaşanır ki, kişi neler olduğunu neden tüm bu olumsuzlukların kendini bulduğunu anlayamaz. Yapılan bir planın planlandığı şekilde sürmemesi veya sonlanmaması, alınan bir kararın bazı nedenlerden dolayı yerine getirilmemesi, aniden ortaya çıkan aksaklıklar ve sürprizler, beklenmedik olumsuz gelişmeler gibi çok sayıda faktör de kişileri yoğun stres altına sokabilir.

Stresin Yan Etkileri

Bilim adamları için stresi tanımlamak zordur, çünkü stres kişiden kişiye değişen çok öznel bir olgudur. Bazıları için sıkıntılı olan şeyler; başkaları için keyif verici olabilir. Ayrıca herkes strese değişik şekillerde tepki verir. Bazıları kızarırken, daha fazla yemek yerken; başkaları solgunlaşır, daha az yemek yer.

Aşağıdaki listede, sayısız fiziksel ve duygusal tepkiden en çok karşılaşılan, stresin 50 farklı işareti ve/veya belirtisi yer almaktadır:

1. Sık baş ağrısı, çene tutulması veya ağrısı

2. Dişleri tıkırdatmak, gıcırdatmak

3. Pepelemek, kekelemek

4. Ürperme, dudak veya ellerin titremesi

5. Boyun veya sırt ağrısı, kas spazmı

6. Kendinden geçmek, bayılmak, baş dönmesi

7. Çınlama, vızıldama veya uğuldama sesi duyulması

8. Sıkça kızarmak, terlemek

9. Soğuk veya terli eller, ayaklar

10. Ağız kuruması, yutma problemleri

11. Sıkça üşütmek, enfeksiyon kapmak, ağrılı uçuklar

12. İsilik, kaşıntı, kurdeşen, tüylerin ürpermesi

13. Nedensiz ve sık alerji nöbetleri

14. Mide ekşimesi veya ağrısı, kusma

15. Aşırı geğirme, gaz çıkarma

16. Kabızlık veya ishal

17. Nefes almada veya iç çekmede zorluk

18. Panik atak

19. Göğüs ağrısı, çarpıntı

20. Sık İdrara çıkmak

Stres Nedir

Stres, çok duyduğumuz, herkesin hayatı boyunca karşılaştığı bir durumdur. Kişinin çevreyle uyumunu bozar ve kapasitesini zorlar. Herkes streste olup olmadığını anlayabilir. Stresi tanımlamak gerekirse, bireyin kendisini rahatsız eden bir ortamda organizmanın verdiği cevaptır. Vücut, stresli halde her duruma aynı tepkiyi vermez. Yani güzel bir olayla da karşılaşsa, kötü bir olayla da karşılaşsa her iki duruma da adaptasyon (uyum) göstermek zorundadır.

Stressiz bir insan yoktur. Çünkü insanlar çevrede olup bitenlere tepki verirler. Eğer stres hiç yoksa kişi tepki veremez. Çünkü enerjisi yoktur. Bu da ölüm demektir. Bu yüzden stres hayatın bir parçası olarak kabul edilmektedir. Bunun tam tersi bir durumda, yani aşırı streste de insan yaşayamaz. Çünkü aşırı bir şekilde enerjisini sarfetmektedir. Bu yüzden olması gereken düzeyde stres olmalıdır.

Stres zihnimizi ve fiziksel gücümüzü azaltabilir. Hayata negatif yönüyle bakar, karamsar bir ruh hali alırız. Bu stresin olumsuz tarafıdır. Olumlu stres ise, amaca ulaşırken kendi potansiyelimizi yeterince kullanmamızı ve bu doyumu hissetmemizi sağlar. Bu yüzden kendimiz için yoğun ve uzun olmamak koşuluyla bir miktar strese ihtiyacımız vardır.

Stresli olup olmadığınızı anlamak için şu sorulara verdiğiniz cevapların çoğunun evet olması gerekir:

Sürekli yorgun bir haldemisiniz? Sabahları yorgun bir halde mi kalkıyorsunuz?
Kendinizi sinirli, endişeli ya da panik halinde mi hissediyorsunuz?
Başkalarına karşı tahammül gösteremiyor musunuz?
Bir konuya yoğunlaşmakta güçlük mü çekiyorsunuz?
Uyku probleminiz var mı?
Genelde baş ağrısı çeker misiniz?
Daha önce yaptığınız işlerden zevk almıyor musunuz?
Kendinizi önemli biri değilmiş gibi mi görüyorsunuz?
Neşesiz ve depresif bir halde misiniz?
Soğuk algınlığına sık yakalanıyor musunuz?
Dinlenmek için herhanbi bir madde kullanıyomusunuz? (içki, sigara, uyuşturucu)
İştahınızda artma var mı?
Çabuk mu sinirleniyorsunuz?

STRES ANINDA VÜCUTTAKİ DEĞİŞİKLİKLER

Günümüzde stresin bir çok sağlık problemine yol açtığı bilinmektedir. Stres anında beyinden vücuda savaş ya da kaç mesajı gelir. Bu sırada kalp daha fazla enerji üretmek için besinleri daha hızlı pompalar ve kalp daha hızlı atmaya başlar. Oksijen miktarını arttırmak için solunum hızı artar ve kan damarları genişler. Bir çok kişinin farkettiği bir durum olan göz bebeklerinin büyümesi gerçekleşir. Dalak daha çok kan üretir ve karaciğer kana daha fazla glukoz (şeker) üretir. Sindirim hızı yavaşlar.Böylece enerji beyin ve kaslar tarafından kullanılır. Bu durum uzun düre devam ederse vücuda zarar vermektedir.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp