İyi Huylu Kemik Tümörü Tedavisi

İyi Huylu Kemik Tümörü Tedavisi hakkında bilgiler aşağıdaki makalede yer almaktadır.Makaleyi okuyunuz.

İYİ HUYLU KEMİK TÜMÖRLERİ YADA TÜMÖR BENZERİ OLUŞUMLARI

Bu bölümde iyi huylu kemik tümörlerinin en sık görülenlerine değinilecektir.

KEMİĞİN DEV HÜCRELİ TÜMÖRÜ (GIANT CELL TUMOR OF BONE)

Görülme sıklığı 1 milyon kişide yılda 1 olgu şeklindedir. Sıklıkla gençlerde (20-40 ile 40-50 yaşlarda ) görülür. Uzun kemiklerin uçlarında yerleşir. Olguların %50sinde diz çevresinde saptanır.

Yakınmalar ağrı veya şişlik şeklindedir. Bazen hastalar kırıkla başvurabilirler.

İyi huylu olmasına rağmen ender de olsa akciğere atlayabilir. Akciğere atladığı zaman odaklar cerrahi olarak çıkarılabilir.

İyi huylu olması ve eklem yüzeylerine yakın olmaları nedeniyle cerrahi olarak sıklıkla tümör içine girilerek kazınır (kürete etmek). Tümörün kazınma işlemi normal küretle yapılabilirse de sadece kürete edilen olgularda tekrar oranı yüksektir (%10-30). Normal küretajdan sonra bur denen motorla yapılan kazıma daha etkilidir. Kalan hücreleri dondurma (kriyoterapi), yakma (koterizasyon) yada kimyasal (fenol,alkol) eklemekle tekrar oranı %5 lere düşürülebilir.

Eğer kemik çok zayıf ise kemik çıkartılarak oluşan boşluk protez yada diğer yöntemlerle tamir edilebilir.

Ameliyat sonrası kalsitonin (osteoporoz-kemi erimesi nde de kullanlan ilaçlar) kullanılması ile tekrar etme oranının azaldığına dair yayınlar vardır.

Kötü huylu olmamakla birlikte %5 ten az oranda kötü huylu tümöre dönüşebilir. Ameliyattan 2 yılı geçtikten sonra oluşan tekrarlarda kötü huyluya dönüşme olasılığı mutlaka akılda bulundurulmalı ve biyopsi yapılmalıdır. Kötü huyluya dönüştüğü takdirde tümör dokusuna hiç dokunulmadan normal dokularla çıkarılmalı ve yerine protez uygulanmalıdır.

DESMOİD FİBROM

Yumuşak dokuda görülen agresif fibromatozise benzer bir tümördür. İyi huyludur. Yavaş büyür.küretajla %50 tekrar olabilir. Mümkünse kemik çıkarılarak tedavi edilmelidir.

EGZOSTOZ, OSTEOKONDROM

Kemiklerin büyümesi büyüme plakları (epifiz plağı) ile oluşur. Bazen kemiklerin herhangi bir yerinde büyüme plağı artığının kalmasına bağlı olarak osteokondrom gelişebilir. Sıklıkla köken aldığı kemiğe dik olarak büyür. Sadece bir kemikte olabildiği gibi birden fazla kemikte de görülebilir. Birden fazla kemikte görüldüğü zaman ostekondromatozis vaya multipl herediter egzostoz olarak adlandırılır.

İlk kez sıklıkla 6-20 yaşlarında fark edilir. Adından anlaşılabileceği gibi kıkırdak ve kemik dokusundan oluşur. En dış kısımda kıkırdak bulunur. Kıkırdağın altında kemik dokusu vardır. Osteokondromun kemik ve kıkırdak dokusunu normal kemik ve kıkırdaktan ayırt etmek mümkün değildir.

Büyüme plağı ile ilişkili olduğundan çocuğun boyu büyüdükçe osteokondrom da büyür. Hızlı büyüme dönemlerinde ostekondrom da hızlı büyür. Temelde iyi huylu bir lezyondur.

Ostekondrom tanısı çocukluk döneminde konmuşsa ve çocukta herhangi bir yakınmaya neden olmuyorsa izlenir. Çünkü bu dönemde kıkırdak dokusu çok aktiftir ve bir bütün halinde çıkarılamadığı durumlarda tekrar etme olasılığı vardır. Ayrıca yine çocukluk döneminde lezyon büyüme plağına çok yakın olabilmektedir ve ameliyat sırasında hasar görebilir. Fakat eğer bu dönemde ostekondrom damar sinir paketine bası yapmaya başlamışsa yada komşu kemiklerde eğilmelere neden olmuşsa cerrahi uygulanabilir. Büyüme tamamlandıktan sonra ostekondromun büyümesi durur. Bu dönemde izlenmeye devam edilebilir veya ameliyat edilebilir. Büyüme tamalandıktan sonra ostekondrom büyürse yada ağrı yaparsa osteokondrom zemininde kötü huylu tümör geliştiğinden şüphe edilmelidir. Osteokondrom zemininde oluşan kötü huylu tümörler (sıklıkla kondrosarkom) yüzde bir oranında görülür ve 30 yaş civarında oluşur. Gövdede oluşan ostekondromların kötü huyluya dönüşme olasılıkları daha fazladır. Osteokondromon tamamı kötü huyluya dönüşmez, bir parçası dönüşür. O nedenle bazen biyopsi ile tanıyı koymakta güçlükler yaşanır. Tanı radyolojik bulgular, muayene bulguları, öykü ve patolojik bulguların tümü göz önünde bulundurularak konur. Tedavisi o bölümün geniş olarak (çevre normal doku ile birlikte) çıkarılmasıdır.

MULTİPLE HEREDİTER EGZOSTOZ, OSTEOKONDROMATOZİS

Birden fazla kemikte osteokondrom bulunma halidir. Kalıtsaldır, kemiklerde kısalma yada şekil bozukluğu oluşabilir ve ikincil kötü huylu tümör gelişme olasılığı daha yüksektir.

Erkeklerde daha sıktır. Üç olgunun ikisinde kalıtsal özellikler saptanabilir.

Kötü huylu tümör gelişme özelliği %10-20 olarak bildirilmektedir.

Çocukluk döneminde herhangi bir yakınmaya neden olmuyorsa izlenir. Çünkü bu dönemde kıkırdak dokusu çok aktiftir ve bir bütün halinde çıkarılamadığı durumlarda tekrar etme olasılığı vardır. Ayrıca yine çocukluk döneminde lezyon büyüme plağına çok yakın olabilmektedir ve ameliyat sırasında hasar görebilir. Fakat eğer bu dönemde ostekondrom damar sinir paketine bası yapmaya başlamışsa yada komşu kemiklerde eğilmelere neden olmuşsa cerrahi uygulanabilir. Büyüme tamamlandıktan sonra ostekondromun büyümesi durur. Bu dönemde izlenmeye devam edilebilir

Büyüme tamalandıktan sonra ostekondrom büyürse yada ağrı yaparsa osteokondrom zemininde kötü huylu tümör geliştiğinden şüphe edilmelidir. Osteokondrom zemininde oluşan kötü huylu tümörler (sıklıkla kondrosarkom) yüzde 10-20 oranında görülür ve 30 yaş civarında oluşur. Gövdede oluşan ostekondromların kötü huyluya dönüşme olasılıkları daha fazladır. Osteokondromon tamamı kötü huyluya dönüşmez, bir parçası dönüşür. O nedenle bazen biyopsi ile tanıyı koymakta güçlükler yaşanır. Tanı radyolojik bulgular, muayene bulguları, öykü ve patolojik bulguların tümü göz önünde bulundurularak konur. Tedavisi o bölümün geniş olarak (çevre normal doku ile birlikte) çıkarılmasıdır.

KONDROM , ENKONDROM

Kıkırdak kökenli hücrelerden oluşan iyi huylu bir lezyondur. El kemiklerinde daha sık görülür. Genellikle büyüme plağından oluştuğundan başlarda kemiklerin uç kısmında bulunur, büyüme devam ettikçe ortalara doğru yer değiştirir.

Sıklıkla yakınmaya neden olmazlar. Fakat aktif enkondromlarda ağrı görülebilir yada kırıkla başvurabilirler.

Tek lezyonlarda kötü huylu tümörlere dönüşme olasılığı çok azdır.

Kötü huylu tümöre dönüşmesi sıklıkla düşük dereceli kondrosarkom şeklinde oluşur. Bu durumda tedavi geniş olarak (çevre sağlam doku ile birlikte) çıkarılmasıdır.

KONDROMATOZİS, MULTİPL KONDROM, OLİER HASTALIĞI, MAFUCCI SENDROMU

Vücutta birden fazla sayıda kondrom (kıkırdak kökenli iyi huylu tümör) bulunmasına kondromatozis denir. Osteokondromun (iyi huylu kemik ve kıkırdak şapka içeren tümör) birden fazla görüldüğü durumlarda (osteokondromatozis) genetik geçiş olabilirken kondromatoziste genetik geçi yoktur. Sıklıkla vücudun bir yarısında görülür. Vücutta çok yaygın olursa Ollier hastalığı (Ollier‘s disease) adını alır. Yumuşak doku hemanjiomları (damar kökenli iyi huylu tümör) ile birlikte görüldüğünde Mafucci sendromu adını alır.

Kondromatozisler vücutta şekil bozukluklarına yol açabilir ve kondrosarkoma (kıkırdak kökenli kötü huylu tümör) dönüşebilir.

Kondromlara oranla daha ender görülürler. Tüm yaşlarda görülebilir. En sık yerleşim yeri ellerdir.

Multipl kondromlar aşırı büyüyebilirler ve ciddi şekil bozukluklarına yol açabilirler. Sarkoma (kötü huylu tümör) dönüşme olasılıkları değişik çalışmalarda %10-30 arasında bildirilmiştir. Kötü huyluya dönüştüğünde sıklıkla kondrosarkoma dönüşebilirse de fibrosarkom ve osteosarkoma da dönüşebilmektedir.

Tedavi :


Doğrudan hastalığa yönelik tedavi yoktur. Yakınmaya neden olan tümöre küretaj ve/veya kemik grefti ile doldurma uygulanabilir.

KONDROBLASTOM

Kondroblastlardan ( kıkırdak üreten iyi huylu tümör) köken alan iyi huylu bir kıkırdak tümörüdür. En sık 10 ile 20 yaş arasında görülür. Tipik olarak kemiklerin ucundaki büyüme plaklarında (epifiz-apofiz) görülür.

En sık belirti ağrıdır.

Grafilerde tümör çevresi sıklıkla ince bir sınırla sınırlanmıştır. Tedavi edilmediği takdirde ekleme ve diğer tarafa büyümeye devam eder, kemiği şişirir ve bazen ekleme girer.

İyi huylu olması ve eklem yüzeylerine yakın olmaları nedeniyle cerrahi olarak sıklıkla tümör içine girilerek kazınır (kürete etmek). Normal küretajdan sonra bur denen motorla yapılan kazıma daha etkilidir. Tekar etme oranı % 10 civarında bildirilmiştir. Kalan hücreleri dondurma (kriyoterapi), yakma (koterizasyon) yada kimyasal (fenol,alkol) eklemekle tekrar oranı düşürülebilir.

Kondroblastom 40 lı yaşlarda değişik yerlerde görülebilir. Bu yaş gurubunda görüldüğünde akciğere metastaz (atlama) yapabilir. Akciğerdeki odaklar ameliyatla çıkarılabilir.

KONDROMİKSOİD FİBROM

İyi huylu ender bir tümördür. Kemiklelerin orta ile uç bölümleri arasında görülür. En sık bacak kemiklerinde ve leğen kemiğinde görülür. Küretaj ve greftleme tercih edilen yöntemdir.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp