Cyber Aids Nedenleri

Cyber Aids Nedenleri : Bulaşıcı hastalıklardan korunma ve kontrolü için düzenli ve rutin olarak sürekli veri toplanması, verilerin analizi, yorumlanması ve bu bilgilerin ilgili birimlere dağıtılması işlemlerinin tümüne SÜRVEYANS denir. Sürveyansda hedef, hastalıkların kontrolü ve korunması sağlanarak hastalık ve ölüm hızlarını azaltmaktır.Tarihte ilk sürveyans çalışmalarının 14- 1 5. yüzyılda Venedik Devleti tarafından gemilerde vebalı kontrolü yapılarak başlanmıştır. 16. yüzyılda ise Avrupa'da ölüm kayıtlarının tutulması, 1 7. yüzyılda Londra'da vebalı hastaların kayıtlarının tutulması ve ölüm nedenleri analiz edilmesi ilk sürveyans çalışmaları olarak düşünülmektedir. 18. yüzyılda ise sürveyans toplum sağlığıçalışmalarının bir parçası olarak kabul edilmiştir. 19. yüzyılda ise toplanan verilerin analiz edilip yorumlama çalışmaları ile çağdaş anlamda sürveyans çalışmaları başlamıştır.Hastalıkların korunma ve kontrolüne yönelik önlemlerin alınmasında sürveyans çalışmaları ile aşağıda belirtilen katkılardan sağlanır:

a- Hastalığın dağılımı ve oluşmasındaki ani değişikliklerin farkedilmesi
b- Etken ve hastalığa duyarlı kişideki değişikliklerin farkedilmesi
c- Sağlık bakım hizmetlerindeki değişikliklerin saptanması
d- Hastalığın yayılımının hangi yönlere (yaş, bölge, mevsim gibi) doğru olduğunu belirlemek amacıyla izlenmesi.

Sürveyans çalışması sonucu sağlıkla ilgili sorunlar ortaya konularak tanımlanabilir. Belirlenen sorunlardan hangilerinin öncelik taşıdığı belirlenebilir ve bu soruna yönelik amaçlar saptanır. Bu amaçlara ulaşabilecek stratejiler oluşturulup koruma ve kontrol önlemleri alınır, alınmış olan önlemler değerlendirilir. Daha ileri araştırma gereksinimi varsa öneriler getirilir.Bu nedenle sürveyans sistemleri içerisinde çok çeşitli kaynaklardan veri toplanmaktadır.

Bunlar
1- Ölüm istatistikleri
2- Hastalık istatistikleri
3- Demografik veriler
4- Salgın bildirim ve incelemeleri
5- Laboratuvar kayıtları
6- Bireysel vaka bildirimi
7- Çevre verileri
8- Hastane istatistikleri
9- Özel hekim kayıtları
10- Halk sağlığı laboratuvar kayıtları
11- İlaç tüketimleri
12- lşe/okula devamsızlık
13- Hayvan rezervuarları
14- Surveyler
15- Medya

Sürveyans verileri 3 tür toplanır:
1- Vakaya dayalı: Bildirimi zorunlu hastalıklarla ilgili vaka bildirimleri veya laboratuvar verileri ya da ile insidans (risk grubundaki yeni vakalar) takibi yapılır.

2- Sentinel gruplar: Sentinel noktalarda belirli gruplar test edilerek prevelans takibi (ör: Antibiyotik direnç takibi)

3- Topluma dayalı: Sağlık sistemi kullanma, davranış, klinik ve koruyucu uygulamaları tesbit ve müdaheleler için risk altındaki gruba yönelik araştırmalar yapılır.Halen dünyada kullanılan sürveyans yöntemleri 3 başlık halindedir:

1- Pasif Sürveyans: Bildirimi zorunlu olan hastalıklara ait veriler standart formlarla belirli periyotlarla toplanır. Bilginin toplandığı merkez, formların toplanmasında pasifkonumdadır. Bu sistem toplumsal cevabın oluşmasında, koruyucu hizmetlerde yol göstermede ve ulusal çalışmaların başarısını izlemede olumlu katkılar sağlar. Ancak pasif sürveyansta; salgınlar erken fark edilememekte, birden fazla bilgi kaynağı kullanılmamakta, risk taşıyan gruplar izlenememekte, enfeksiyon hastalıklarının örüntüsündeki değişiklikleri geç farkedilmektedir.

2- Aktif Sürveyans: Mevcut durumun ve zaman değişkeninin önemli olduğu durumlarda, eliminasyon-eradikasyon programlarında kullanılır. Telefon ya da kurum ziyaretleri ile bilgi toplanır (Örnek: poliyomiyelit vaka bildirimleri).

3- Sentinel Sürveyans: Seçilen bir grupta çalışılır (Ör: hastalık trendini izlemek). Pasif sürveyansa göre veri kalitesi yüksek, aktif sürveyansa göre daha ucuzdur. Hastalık yükü belirlenmesi, bulaşıcı hastalığa zemin hazırlayan ya da yayılmasını etkileyen koşulların bilinmesi, davranış özelliklerininizlenmesi en önemli yararlarıdır.HIV enfeksiyonunun yayılma özelliklerine dikkat edildiğinde farklı toplumlarda, toplumun çeşitli kesimlerinde farklı yayılım özellikleri görülmektedir. Bu nedenle HIV enfeksiyonları dünyada yaygın olarak görülmekle birlikte bölgelere göre gösterdiği değişiklikteki farklılıklar nedeniyle epidemik olarak 3 sınıfa ayrılır.

♦ Yaygın düzeyde epidemi: Gebelerde %1 den yüksek HIV görülmesi
♦ Orta düzeyde epidemi: Gebelerde %1 'den düşük ancak risk grubunda %5 den yüksek görülmesi
♦ Düşük düzeyde epidemi:

Herhangi bir risk grubunda %5 den düşük görülmesi. Halen ülkemizdeki verilere göre Türkiye HIV yönünden düşük düzeyde epidemi grubunda yer almaktadır.HIV enfeksiyonu sürveyansında; belirlenen bölgelerde yayılma hızındaki değişimi erken farketmek de enfeksiyonkontrol programı yönünden önem taşımaktadır. Bu nedenle HIV enfeksiyonları sürveyansında İKİNCİ KUŞAK SÜRVEYANS SİSTEMİ kullanılması Dünya Sağlık Örgütü tarafından önerilmektedir. İkinci kuşak sürveyans sisteminin amacı; gelecek dönemlere yönelik HIV/AlDS'in nasıl bir seyir izleyeceğini farkedebilmek, toplumu oluşturan bireylerdeki davranış özelliklerinin hastalık yayılımını nasıl etkileyeceğini anlamak, enfeksiyonun yüksek olduğu düşünülen alt gruplara odaklanmak, enfeksiyonun yayılımını kolaylaştıracak davranışları kavramak, gereksinmelere ve enfeksiyonun yayılım özelliklerine veya değişen koşullara göre uygulanan politika, strateji ve faaliyetlerde esneklik sağlamak, planlamada sürveyans bilgilerini daha etkili kullanmaktır.İkinci kuşak sürveyans sistemi yeni bir sistem olmayıp diğer sürveyans yöntemlerinin hemen hemen tümünün yer aldığı karma bir sistemdir. Bu sistemde biyolojik sürveyansaek olarak davranış sürveyansı ve diğer sürveyanslardan elde edilen bilgilerin birlikte değerlendirilmesi ile bazı araştırmalar yer almaktadır.İkinci kuşak sürveyans sistemi üç bölümden oluşmaktadır.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp