Bitkisel Antidepresan İlaçlar

Bitkisel Antidepresan İlaçlar: Antidepresanlar, orta veya şiddetli depresyonu olanlar için popüler tedavi seçeneğidir. Antidepresanlar depresyonu tedavi edemese bile, semptomlarını azaltır. İlk kullandığınız antidepresan size iyi gelebilir.

Fakat kullandığınız antidepresan belirtileri ortadan kaldıramazsa ya da sizi rahatsız eden yan etkilere neden oluyorsa, başka bir antidepresan ilaç denemeniz gerekebilir.

Ama asla pes etmeyin. Şansınız da yardım ederse, size iyi gelebilecek antidepresan ilaç bulabilirsiniz.

Depresyon nedir? Depresyonun belirtileri nelerdir?

Depresyon çok önemli bir toplum sağlığı sorunudur. Halk arasında depresyonla ilgili doğru veya yanlış çok çeşitli bilgiler dolaşır. Depresyonun iki temel belirtisi vardır.

Üzgün ve çökkün olmak,Eskiden zevk alınan şeylere ilgi duymamak ve hayattan zevk alamamaktır. Bir insanda depresyondan söz edebilmek için bu iki belirtiden birinin mutlaka olması gerekir.

Duygu hali çökkünlüğüne ek olarak, depresyon insanın düşünce yapısını, bedensel ve biyolojik durumunu değiştiren davranışlar üzerinde de etkili olur. Bunaltı ve iç sıkıntısı depresyona eşlik eder.

Depresyon tanısının konmasına yardımcı olabilecek bir fizyolojik belirtiler şunlar olabilir:
Depresyondaki kişiler uyku bozukluğu yaşarlar. Uykudan verim alamazlar. Geceleri sık sık uyanırlar. Sabahları erkenden uyanırlar. Akşam yatağa girdiklerinde ise bir türlü uyuyamazlar. Veya tam aksine depresyondaki kişiler aşırı derecede uykuya düşkün olurlar. Yataktan çıkmayı canları hiç istemez.

Bunun yanı sıra depresyondaki kişilerde belirgin iştah değişiklikleri olur. İştahları normalde olduğundan çok farklı şekilde artar veya azalır.

Depresyondaki kişilerin hareketlerinde yavaşlama ve ağırlaşma olur. Enerji kaybı gözlenir. Kendilerini gün içinde motive edemezler. Sonuçta yapmayı planladıkları işleri zamanında yapamazlar. Ya da tam tersi aşırı derecede huzursuz, koşturup duran bir durum içinde olurlar.

Ek olarak, depresyondakiler suçluluk ve değersizlik duyguları hissederler. Depresyonun etkisi ile, başkalarının kendilerine asla değer vermediğini, herkesin kendilerinin aleyhinde olduğunu ifade ederler.

Depresyondakiler, alışılmışın dışında her şeyden kendilerini sorumlu hissederler.

İnsan depresyonda olduğunu bazen yakınlarından çok daha geç fark eder. Çünkü, depresyon yavaş yavaş ve sinsi başlayan bir hastalıktır. Depresyon rahatsızlığı olabileceğinden, bu belirtilerin görüldüğü kişiler, mutlaka bir uzman doktora görünmelidir.

Doğal hayat içerisinde sağlıklı insanların arada bir yaşadığı iç sıkıntısı ve bunalımlar depresyon olarak nitelenmemelidir. Depresyonun, ya da depresif duygu halinin en az iki hafta sürmesi beklenir. Depresyon, işlevsel anlamda da kişinin sosyal yaşamı, iş hayatı üzerinde olumsuz etkilere, başarısızlıklara neden olur.

Distimik bozukluklar ise depresyonda görülen şikayetlerin daha hafif şiddette ancak daha uzun süre devam ettiği bir psikiyatrik rahatsızlıktır. Distimik bozuklukta hastalar çoğu zaman mutsuz ve karamsardır. Uyku bozuklukları, iştah düzensizlikleri, enerjide azalma, dikkat, konsantrasyon bozukluğu, karar vermede güçlük vardır.

Antidepresanlar, depresyon veya distimik bozuklukları tedavi etmek için kullanılan psikiyatrik ilaçlardır. Depresyon ilaç tedavisine çok iyi yanıt veren bir rahatsızlıktır.

Doğru antidepresanı nasıl bulabilirsiniz?

Eczanelerde birbirinden farklı şekillerde tedaviye yardımcı olan ve farklı yan etkileri bulunan birçok antidepresan ilaç vardır. Doktorunuz tarafından doğru ilaç reçeteye yazıldığında, çoğu antidepresanlar yeterince iyi tesir ederek depresyonu azaltmaya yardımcı olur. Tedavinize yardımcı olacak antidepresanı reçeteye yazarken doktorunuz şunları düşünecektir:

Sizde görülen semptom türü önemlidir. Depresyon semptomları kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bir tür depresyon ilacı, belli çeşitlilikteki semptomları diğer bir tür depresyon ilacına göre daha fazla azaltabilir. Depresyon semptomlarınız düşük enerjiyi gösteriyorsa bu durumda hafif uyarıcı bir antidepresan size iyi gelebilir. Öte yandan uyumada sorun yaşıyorsanız, sakinleştirici bir antidepresan sizin için iyi bir seçim olabilir.

Olası yan etkiler. Hastadan hastaya ve ilaçtan ilaca antidepresanların yan etkileri farklılık gösterir. Hastalar can sıkıcı buldukları bir yan etkiyle karşılaştıklarında, ilaç almaktan vazgeçerler. Cinsel yan etkiler insanların antidepresan almaktan vazgeçmesinin en sık görülen nedenidir. Örneğin trisiklik antidepresanların olası etkileri şunlar olabilir: Ağızkuruluğu, kalp çarpıntısı, idrar birikmesi, kabızlık, uykuya eğilim ve sersemlik vb. Diğer bir grupta ise; serotonin hormonu takviyeli antidepresanlarda iştah kaybı görülebilir.
İlaç birinci derece bir yakınına iyi gelmiş mi? Daha önceden anne-baba ve kardeşe iyi gelmiş olan bir ilaç, doktorun ilaç seçiminde doğru karar vermesine yardımcı olur.

Diğer ilaçlarla etkileşim. Bazı antidepresanlar diğer ilaçlarla birlikte alındığında tehlikeli reaksiyonlara neden olurlar.

Hamileler ve çocuk emziren anneler. Hamileyken veya doğum yaptıktan sonra bebeğinizi anne sütüyle beslerken, bazı antidepresanlar çocuğa zarar verebilir. Bu gibi durumlarda doktorunuza danışın ve beraber karar verin.
Ruhi ve fiziki durumunuz. Belirli ruhsal veya fiziksel sağlık problemleriniz varsa, bazı tür antidepresanlar sorunlara neden olabilir. Öte yandan, bazı antidepresanlar depresyon ile birlikte görülen diğer fiziksel veya ruhsal sağlık olumsuzluklarının tedavisine yardımcı olabilir. Örneğin, bupropion (Wellbutrin, Wellbutrin SR, Wellbutrin XL) dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) tedavisinde kullanılabilir.
Antidepresan maliyeti ve sigortalılık durumu. Hazırda jenerik versiyonu olmayan ilaçlar gibi, bazı antidepresanlar çok pahalı olabilir.

Türkiye'de antidepresan ilaç kullanımı:

Depresyondaki kişinin düşünce ve davranış biçimlerinin değiştirildiği bir takım tedavi yöntemleri de vardır. Psiko-terapi bunlardan biridir. Türkiye'de hafif seyreden depresyonların tedavisinde psiko-terapiden faydalanılmaktadır. Tanım olarak psiko-terapi ruhsal sorunların, davranış bozukluklarının yok edilmesi veya azaltılması amacıyla kullanılan her türlü yönteme denir. Günümüzde yüzlerce psikoterapi tekniği olduğundan söz edilmektedir. Ancak, psiko-terapi uzman doktor gözetiminde yapılmalı, piyasada görülen sahte psiko-terapistlere itimat edilmemelidir. Çünkü insan sağlığı riske edilebilecek bir olgu değildir.

Orta ve ağır düzeydeki depresyonlar mutlaka doktor kontrolunda ve antidepresan ilaçla tedavi edilmelidir.

Depresyonun ruhsal ve bedensel yansımaları vardır. Türkiye'de her yıl depresyondakilerin %15 kadarının kaçınılmaz bir şekilde intihar ettiği unutulmamalıdır. Bu yüzden depresyon, depresyon semptomları görülen hastalar tarafından ciddiye alınmalıdır. Psikiyatri uzmanları hariç, diğer doktorlar tıp fakültelerinde yaklaşık olarak 3 ay kadar depresyon hastalığı ile ilgili eğitim alırlar. Bu nedenle ciddi depresyon semptomları görülen hastaların mutlaka bir psikoloji uzmanına ya da psikologa gitmelerini öneririz. Üstelik Türkiye'de doktorlukla hiç ilgisi olmayan kişiler de depresyonu tedavi ettiklerini iddia etmeye başlamışlardır. Yaşam Koçluğu bunlardan birisidir.

Türkiye'de 3 milyon civarında depresyon hastası, 2500 civarında psikiyatri uzmanı ve yine 2500 civarında psikolog vardır. Sonuç olarak her 15 000 kişiye bir psikoloji uzmanı/psikolog düşmektedir. 3 milyon depresyon hastası olduğu düşünüldüğünde, bugün için her 200 hastaya ancak bir uzman doktor düşmektedir. Bu rakamlar gelişmiş ülkelerin çok gerisinde olduğumuzu göstermektedir.

Türk toplumu kapalı toplum özelliği taşımaktadır. Ciddi depresyon belirtileri yaşayan hastaların çoğu, ya hastalığından habersizdir, ya da çekindiği için doktora gitmemektedir. Aksine olarak, depresyonla ilgili hiç bir rahatsızlığı olmayanlar, kulaktan dolma bilgilerle eczanelerden antidepresan ilaç alabilmektedir.

Depresyon tedavisi mutlaka psikiyatri uzmanlarının tavsiyesi doğrultusunda yapılmalıdır. Ancak Türkiye'de antidepresan ilaçları kullananların çoğu doktora gitmemekte, eş-dost tavsiyesi ile ilaç kullanmaya başlamaktadır.

Antidepresan ilaçlar, eğer kişide depresyon yoksa, kişiyi depresyona sokacak kadar tehlikeli ilaçlardır. Bu nedenle bir hekimin, bir psikiyatri uzmanının hastada depresyonu teşhis etmesi ve ilaç reçetesini yazmış olması zorunludur.

Antidepresan ilaçlara hastalar kendiliğinden başlamamalıdır. Kendiliğinden ilaca başlamak, intihar riskini artırabilir. Aynı şekilde, hastalar doktora danışmadan antidepresanları kullanmaktan vazgeçmemelidir. İlacın kesilme sendromundan dolayı yan etkilerin birden bire ortaya çıkması tehlikeli olabilir. Bu bazen hastayı intihara da sürükleyebilir.

Antidepresan ilaçların farklı grupları vardır. Bazılarında iştah artırıcı ve kilo artırıcı etkiler ortay çıkarken, bazılarında iştah azaltıcı ve kilo verdirici etkiler ortaya çıkmaktadır. Kilo alma veya kilo verme ilacı bırakmanın bir gerekçesi olmamalıdır. Antidepresan ilacı bırakmanın ani gelişebilecek yan etkileri her zaman akılda tutulmalıdır.

Antidepresanların depresyonu iyileştirici etkileri 2,5-3 haftada kendini gösteriri. Hastanın intihara sürüklenmesi açısından bu süre kritiktir. Bazı hastalar bu süreyi beklemeden ilk hafta içerisinde antidepresan ilaçla tedaviden vazgeçmektedir. Bu doğru değildir.

Depresyonun antidepresan ilaçla tedavisi hastanın durumuna bağlı olarak uzman hekim tarafından belirlenmelidir. Depresyonun antidepresanla tedavisi en az 6 aydan başlar ve hekimin belirleyeceği süre kadar devam eder.

Antidepresan ilaçlar depresyon tedavisinde kullanılabildikleri gibi, depresyon dışındaki birtakım ruhsal ve fiziksel hastalıkların (Panik atak, korku, kişilik bozukluğu, alkol ve madde bağımlılığı, kanser ve omuz tutulmasından kaynaklanan ağrı vb.) tedavisinde de kullanılabilir.

Anne karnındaki bebekte neden olacağı olumsuzluklar nedeniyle, hamilelikte antidepresanların kullanılmasına ancak doktor karar vermelidir. Hatta depresyon hastalığı olanların daha hamile kalmadan evvel doktora gidip, doktorun önerilerini dinlemeleri uygun olur.

Çocuklar kendilerini iyi ifade edemediklerinden, doktorların kesin tanı koyması zordur. Çoğu kere hiperaktifliğin ardından, depresyon hastalığı çıkmaktadır. Doktorlar genellikle çocuklarda antidepresan ilaç tedavisine düşük dozlarla başlarlar. Aileler depresyonla ilgili paniğe kapılmamalı, bilinçli olmalıdır.

Ergenlik çağındaki (15-16 yaş) çocuklar, kendilerini göstermeye çalışırlar. Duygusaldırlar. Bu gruptaki çocukların okulda notlarının düşmesi, okula devamsızlıklarının artması, alkol kullanmaya başlamaları vb. aileler tarafından ciddiye alınmalı ve bu çocuklar hemen bir uzman hekime götürülmelidir. Zira depresyonun derecesine göre (hafif, orta ve ağır) tedavileri için antidepresan ilaç kullanmaları gerekebilir.

Sonuç:

Sağlığınız için antidepresan ilaç kullanmaktan korkmayın. Yan etkiler ne olursa olsun, doktor tavsiyesi ve doktor gözetiminde kullanılan antidepresanların hayat kurtaracağı unutulmamalıdır. Bağımlılık ve yan etki korkusu nedenleriyle, hazır olmadan, doktora danışılmadan antidepresan ilaçlar kesilmemelidir, çünkü bu durumda depresyonun tekrarlama olasılığı vardır. Antidepresan ilaçlar beyaz reçeteye yazılırlar ve çoğu insanın yanlış bildiği gibi, depresyon ilaçları bağımlılık yapmazlar.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp