Alyuvar

Alyuvar

Alyuvarlarda demir ve hemoglobin bulunur. 3-4 ay yaşadıktan sonra karaciğer ve dalakta yakılır. Solunum yoluyla alınan oksijeni alyuvarlar depo eder ve kan dolaşımı ile kılcal damarlara kadar taşır. Oradan da dokulara ulaşır.

Akyuvarlar (Lökositler)

Vücudun bekçileridir.

Trombositler(kan levhacıkları)

Kanın pıhtılaşmasında rol oynar.

Kalp Hastalıklarında Teşhis

Göğüsteki ağrı ve yanma merdiven çıkarken ve koşarken ağrı artıyorsa doktora gidilmelidir.

Kalp Krizi

Kalp krizi riskini azaltmak için doktora düzenli gidilmelidir. Kalp krizi, göğüste sıkışma, fazla soluk alıp verememe, uzun süreli göğüs ağrısı, şiddetli ağrı, ağrının sol kola, çeneye ve sırta yayılması, üst karın bölgesinde uzun süreli ağrı, ağrının hareketle artması, ağrı ile beraber soğuk ter, kusma, bulantı ve bayılma olur. Kalp krizine müdahale: Hasta yatırılır, hareket ettirilmez, rahat nefes alması için giysiler gevşetilmelidir. Acil yardıma haber verilmelidir. Koroner damarlarda tıkanma ve daralma olursa hastalık oluşur.

Sigara içenlerle kolesterolü yüksek olanlar da damar içindeki yağ birikintileri zamanla koroner damarları tıkar. Kalp krizi geçirenler, şeker hastaları, böbrek yetmezliği olanlar risk altındadır. Efor sarf edince göğüs ağrısı oluyorsa, kalpte ritim bozukluğu varsa, kolesterol yüksekse, sigara içiliyorsa, hipertansiyon hastası ise ve ailede kalp hastası olan kriz geçiren varsa risk var demektir. Kalp sağlığını koruyan bir yaşam tarzı sürdürmek risk faktörlerini azaltır. 7 saatten az uyku kalp krizi riskini artırır. Az uyku damar yaşlanmasını tetikliyor.

Damar Sağlığı ve Damar Sertliği

Damar sertliği, kalp krizi ile ilgili kalp hastalıkları riskleri, kandaki total kolesterol seviyesi 240 mg/ dJ'nın üzerinde ise, kan basıncı 140/90 mm hg yüksek ise risk var demektir. Sigara kullanım ve şeker hastalığı en önemli sebeplerdendir. Fazla su içmeli, her gün çeşitli meyve, sebze ve Lifli yiyeceklerden bol yenmelidir. Damarlar için her gün bir saat yürümek iyi gelir. Yürüyünce kan ayaktan kal be doğru pompalanır. Topuk en fazla 4-5 cm olmalı, yüksek topuklu ayakkabı giymemelidir. Merdivenlerden inip çıkmak çok faydalıdır. Yüzme en ideal spordur.

Kan dolaşımını hızlandırır ve kasları çalıştırır. Damarların güçlenmesi için omega 3 ve omega 6 adlı maddeler, C vitamini, flavanoidler ve çinko içeren besinler alınmalıdır. Bunlar dolaşımı hızlandırır, kılcal damarları korur ve çatlamaları önler. Doğa da bu besin maddelerini tek başına bünyesinde bulunduran besin olmadığı için damar sağlığı için karışık meyve ve sebze yenmelidir. Kılcal damarlardaki çatlaklar sonucunda bacaklarda morumsu lekeler oluşur. Bu olay kılcal damarların yeterince beslenememesinden kaynaklanır.

Damar Sertliği

Damarların iç kısımlarında esneklik kaybolur ve zayıflar. Kandaki yağlı maddeler damarlarda birikir ve damarları daraltır. Damar duvarlarına kalsiyum tuzları ve yağların yapışması olayıdır. Yaş ilerledikçe atardamarların esnekliği azalır. Damar sertliği sonucu beyin ve kalp yetersiz beslenir ve ölüm gerçekleşir. Sigara ve kolesterol en önemli iki sebeptir. Damar sertliği olan kişi margarin, yumurta, yağlı et ve tereyağı yememeli, tuzu azaltmalı ve dar ayakkabı giymemelidir.

Kalp Hastalığının Sebepleri

Türk Kardiyoloji Derneğinin tespitine göre; sigara, hipertansiyon, hareketsizlik, stres, şişmanlık ve şeker hastalığı kalp hastalığının sebeplerinin başında gelmektedir. Dünya da kalp hastalığına yakalanma yaşı düşmektedir. Spor yapan çocuklarda eriyen azalan yağ miktarı kadar kas miktarının arttığı, bununda şeker hastalığına karşı korunmada faydalı olduğu görülmüştür. Egzersizi bırakanların en kısa zamanda tekrar şişmanladıkları görülmüştür.

Koroner kalp hastalığının önlenmesi için ailesinde koroner kalp hastalığı var mı öğrenmelidir. Bu kişilerin sigara içmemeleri, içiyorlarsa bırakmaları gerekir. Kan basınçlarını takip ettirmeleri gerekir. Şeker hastalığı ve kolesterol bakımından test yaptırmalıdırlar. Kırk yaşın üzerinde olanlar kardiyolojiye gidip test yaptırmalıdır. Fiziksel aktiviteleri fazla olan sporcular pilotlar test yaptırmalıdır. Türkiye'de hareketsizlikten dolayı kalp damar hastalıklarından ölüm yüzdesi fazladır.

Bir kişide kandaki kolesterol yüksekse, yüksek tansiyon, sigara, şişmanlık, hareketsizlik, şeker hastalığı ve stres varsa, yeterli ve dengeli beslenemiyorsa kalp damar hastalıkları olabilir. Fazla sıcakta kalınmamalı, yürüyüş sabah erken veya akşam üzeri yapılmalı ve uzun süre kumda yatmamalıdır. Güneş altında tuzlu ayran tercih edilmeli, tok karına denize girmemeli, kızartma, fazla yağlı, ağır gıdalar yerine, haşlama, bol sebze ve ızgara tercih edilmelidir. İnsanlar yoğun iş temposu nedeniyle sağlıklı bir yemek yerine aceleyle bol kalorili yiyecekler tüketmektedirler. Bunlarda kalp hastalıklarına sebep olmaktadır.

Kalp Hastalıklarında Önemli Risk Faktörleri

Ailede koroner kalp hastalığı varsa, kandaki lipit (yağ) yüksekliği, hipertansiyon, sigara, şeker hastalığı, doymuş yağlar, yüksek kalorili gıda ve kolesterollü gıda yemek, şişmanlık, hareketsizlik ve stres kalp hastalığına sebep olur. Aşırı yağ, fazla kalori ve kolesterole çocukluk yaşlarından itibaren dikkat edilmelidir. Süt çocuklarına haftada 2 defa yumurta verilmeli, fazla kırmızı et ve aşırı yemek yeme alışkanlığı önlenmelidir. Dengeli ve yeterli beslenme öğretilmelidir. Koyun, kuzu eti, yerine tavuk ve balık eti yenmeli, lifli sebzeler ve yulaf ekmeği' tercih edilmelidir.

Aktivite az, beslenme bozuksa, diğer risk faktörleri de varsa kan lipit düzeyi yükselebilir. Önlem alınırsa düzelebilir. Hayvansal yağ bol kullanılır, az hareket edilir, kırmızı et ve yumurta fazla yenirse ve kilo fazla olursa kolesterol ve trigliserid düzeyi yükselir. Enfarktüs riski artar. Diyet yapılırsa ve sigara azaltılırsa kolesterol ve enfarktüs riski azalır. Aşırı yağlı besinler ve hayvansal yağlar kullanılmamalıdır. Fazla kilodan kurtulmalıdır. Fazla unlu, şekerli ve tuzlu yiyeceklerden uzak durulmalıdır.

Tip A kişiliği: Her şeyi dert edinip içine atan içe dönük kişilerde kalp hastalığı ateroskleroz riskinin arttığı gözlenmiştir.

Çocuklukta Görülen Kalp Hastalıkları

5-15 yaş grubu çocuklarda üst solunum yolları enfeksiyonları ( bademcik iltihabı ve boğaz iltihapları) tedavi edilmezse zamanla romatizmal kalp hastalıklarına sebep olur.

Kalp Damar Hastalıkları ve Şişmanlık

Kalp hastaları yağ oranı azaltılmış diyet uygulamalıdır. Şişmanlık koroner kalp hastalığı için risk taşır. Fazla yemek yenir mide şişerse akciğerlere daha az hava gider. Kalp hastaları için yetersiz oksijen alımı daha da azalır. Fazla yemek yemeden sonra kalp hastalarında solunum güçlüğü olur. Kalp hastaları akşam az yemeli ve iyi çiğnemelidir. Şişmanlık, diyabet ve hipertansiyon için de risk taşır. Verilen kilo arttıkça fayda da artmaktadır. %5 kilo vermek bile yaşam kalitesini artırmakta, diyabet riskini azaltmakta ve kan yağlarını olumlu etkilemektedir. Sebze, meyve, balık ve zeytinyağıyla beslenenler, tereyağı ve bitkisel yağla beslenenlere oranla daha fazla yaşamaktadır. Meyvelerden incir, üzüm ve kavun fazla şeker içerdiği için kalorileri çok olduğundan fazla yenmemelidir.

Kalp Hastalıkları ve Hipertansiyon

Yüksek tansiyon kalp hastalıklarının önemli sebeplerindendir. Hipertansiyonun erken teşhis edilmesi ve tedavisine başlanması kardiyovasküler hastalıklar için önemlidir. Kahve ve çayın kan basıncını olumsuz etkilediği tespit edilmiştir. Yaş ilerledikçe kahve ve çay içimi azaltılmalıdır. Hipertansiyonda genetik faktörler, beslenme şekli, fiziksel aktivitenin azlığı, sigara, alkol ve stres etkili faktörlerdendir.

Kalp Hastalıkları ve Sigara

Sigara çok zararlıdır. Sigara içen kadın sayısında ki artış kalp hastalığını da beraberinde getirmiştir. Erkeklerde ise sigara bırakma daha fazla olmaktadır.

Kalp Hastalıkları ve Stres

Stres kalp rahatsızlığını artırır. Stresten' uzak durulmalıdır. Özellikle çalışan kadınlar açısından stres önemli bir faktördür. Çalışan kadın bitkin bir halde eve gelir ve ayrıca ev işlerini de görür. Zaman yetmez. Çocukların okul ödevleri, ekonomik sorunlarla ilgili streste kadınları sıkmaktadır, Kötü beslenmenin ve hareket etmemenin sonucu kadınlarda şişmanlık ve sağlık sorunları ortaya çıkar.

Çalışan veya ev kadınları her ikisini de şişmanlık tehlikesi tehdit ediyor. Genellikle doğumdan sonra şişmanlık başlıyor. Menopoz dönemindeki sağlık sorunları bilinmemektedir. Bu dönemdeki kalp damar hastalıkları konusunda yeterli uyarılar yapılmamakta ya da yapılan uyanlar kulak arkası edilmektedir. Menopoz döneminde kolesterol sorunu olur. Şişmanlama riski artar. Kemik kırılganlığı artar.

Kalp kontrolü yaptırmalıdır. Kadınlar, kalp damar hastalıklarını, şişmanlığı ve birçok sağlık sorununu yaşlanmanın bir sonucu olarak görmektedir. Kalp krizi geçiren kadınlar bunu genellikle strese ve üzüntüye bağlamaktadır. Kalp kontrolü ve test yaptırması gerekirken bunu yaptırmamaktadır. Sigara bırakılmalı, beslenme dengeli: ve sağlıklı olmalı, düzenli egzersiz yapmalı, stresten kurtulup neşeli ve sağlıklı bir hayat yaşamalıdır. Kan basıncı takip edilmeli, yüksek tansiyon tedavi edilmeli, katı yağ ve kolesterol alımı azaltılmalı, şeker hastaları dikkatli olmalı ve sağlık kontrolleri düzenli yaptırılmalıdır.

Kalp Hastalıkları ve Spor

Sağlıklı kalp için diyet yanında egzersiz yapmalı ve hareketli bir yaşam tarzı olmalıdır. Temiz havada her gün en az yarım saat (en az 1000 adım) yürüyüş yapmalıdır. Yüzme en idealdir. Hareketsizlik kalp hastalığına yol açar. Spor yapmayı alışkanlık haline getirmelidir. Düzenli spor kalp atım sayın sı ve tansiyonu düşürmüştür. Spor, işlerin daha az oksijenle yapılmasını sağlar. Haftada 3 kez yapılmalı ve en az yarım saat sürmelidir. 10 dakika ısınma, 10 dakika da soğuma hareketleri yapmalıdır. Aşırı sıcaklarda kalp yorulur, dikkat etmelidir.

Halter gibi ağır sporlarla uğraşanlar kalp hastalıkları riski taşır. Kalp hastalıklarını önlemek için yürüyüş iyidir Ağır kaldırmak, ağır bir şey çekmek veya araba itmek kalp için zararlıdır. Aşırı efor gerektiren spor ve işler kalp hastalıkları, bel ve kasık fıtıklarının oluşmasına sebep olur. Kilo azaldıkça kalp hastalığı risk azalır.

Kalp Hastalıkları ve Dengeli Beslenme

Kalp sağlığının birinci şartı dengeli beslenmektir. Yağ ve karbonhidratça zengin yiyecekler, fastfood'lar ve dengesiz beslenme şişmanlığı artırır ve kalp hastalıklarına yol açar. Tuzun azaltılması kan basıncını düşürür. Yüksek kan basıncı, şeker hastalığı ve şişmanlık kalp hastalığını artırır. Bir porsiyon sebze miktarı 100-150 gr olmalı, etler 250-300 gr'ı geçmemelidir. Kolesterol etin yağındadır. Hayvansal gıdalar kabızlık riskini artırır. Bitkisel gıdalar fazla yenir.

Fazla alkol, toksik etkisi nedeniyle kardiyo vasküler sisteme zarar verir. Yeterli ve dengeli beslenmeyen kişilerde, vitamin emiliminin bozulmasına bağlı hastalıklar oluşur, tansiyon yükselir, kalp ritmi bozulur, pıhtılaşma, trigliserid düzeyi ve felç riski artar. Sebze ve meyve bol su ile yıkanmalı, yiyecekler kapalı yerde saklanmalı, ilaç ve deterjanlarla gıdalar aynı yerde olmamalı, tavuk, et ve sebzeler iyice pişirilmeli, açıkta satılan yiyeceklerden alınmamalı. Yemeklerden önce ve sonra eller yıkanmalı ve sular klorlanmalıdır.

Fastfood ve yağlı çerez yenmemeli, sigara içilmemeli, turşu, pastırma, konserve, salam, sucuk, sosis ve yağlı etlerden uzak durulmalıdır. Kolesterollü yiyeceklerden uzak durulmalı, tansiyona ve strese dikkat edilmeli, hareket ve yürüyüş yapılmalıdır. İdeal vücut endeksi vücut ağırlığının kişin boyunun (metre) karesine bölümünden elde edilir. 25'in altında olmalıdır. Üzerinde olursa kalp rahatsızlığı riski artar. Kalp hastaları üzülmemeli ve fazla yorulmamalıdır. Kalp hastaları şişmanlamamalıdır. Sigara ve içkiyi bırakmalıdır. Uykuya dikkat edilmelidir.

Kabız olmamaya dikkat etmeli ve beslenmesine dikkat etmelidir. Çürük diş varsa tedavi ettirmelidir. Tuz azaltılmalıdır. Hayvansal yağlardan uzak durulmalı, sıvı yağlar kullanılmalı, yoğurt, tahıl, taze meyve ve sebze tüketilmelidir. Turp, soya fasulyesi, arpa ve çavdar ekmeği, kepekli buğday ekmeği, bal, badem, kiraz, sarımsak, çilek, portakal, armut, elma, erik, ısırgan otu, marul, pırasa, kuru soğan, kuru ve taze üzüm, kereviz, maydanoz ve havuç salatası yenmelidir. Limon suyu, anason çayı, nane, nar suyu, havuç suyu, karanfil çayı ve süt içmek faydalıdır. Brokoli, domates, keten tohumu, süt ürünleri, lahana,

Brüksel lahanası, yeşil çay, balık, fındık, ceviz gibi Omega-3 yağca zengin gıdalar kalp damar hastalıkları riskini azaltır. Günde 30 gr ceviz ve haftada 3 defa balık yenmelidir. Zeytinyağı, ayçiçeği yağı ve mısır özü yağı kullanılmalı, sakatatlar(işkembe, karaciğer, dalak) yenmemelidir. Yağlı yiyeceklerden kaçınılmalıdır. Yağlı tatlılardan vazgeçmelidir. Alkollü içecekler, meşrubatlar, koyu çay ve kakaolu yiyecekler tüketilmemelidir. Gaz yapan kuru baklagiller, karnabahar ve lahana akşam yemeğinde yenmemelidir.

Öğün sayısı günde en az 3-4 olmalıdır. Günde 4-5 zeytin, 5-6 fındık, 2-3 ceviz ve kepekli ekmek yenmelidir. Günde 2-3 su bardağı yağsız süt veya yağsız yoğurt (300-500 gr), günde 1-2 kibrit kutusu kadar az yağlı veya yağsız peynir (30-60) gr, köfte, yağsız et veya tavuk günlük 90 gr. kadar, kuru baklagiller 1 tabak, 1 kase çorba, 4 kaşık pilav veya makarna, 1 dilim ekmek veya börek, 2 tabak sebze yemeği ve 1 tabak salata yemelidir.

Sebze ve meyve posalıdır, mineral madde ve vitamince zengindir. Kuru baklagiller, yulaf, mercimek, buğday posalı karbonhidratlardır. Bunlardan yeterli miktarda tüketilmelidir, Şekerden uzak durulmalıdır. Kahve, neskafe ve çayı az şekerli veya şekersiz içmelidir. çay, kahve ve neskafeyi az içmelidir. Tatlı, pasta ve çikolata az yenmelidir. Hazır meyve suları değil taze meyve suları içilmelidir. Maden suyu içilebilir.

Kalp Damar Hastalıkları ve Yağlar

Yağ insanların yaşamı için gerekli temel besin maddelerinden birisi olmasına rağmen ölümcül hastalıklarla ilgili en önemli diyet faktörü de yağdır. İhtiyacımız olan enerjiyi, karbonhidrat, protein ve yağlardan alırız. Yağlar lezzet ve enerji verir. Yağlar doymuş yağlar ve doymamış yağlar diye ikiye ayrılır.

Doymuş Yağlar

Süt, tereyağı ve kırmızı ette bulunan yağlara denir. Doymuş' yağlar kandaki kolesterolün yükselmesine sebep olduğundan kalp damar hastalıkları açısından en riskli yağlardır. Bu nedenle yemeklerde hayvansal yağlar ve margarin kullanılmamalıdır. Türkiye de kırmızı et ve hayvansal yağ yeme alışkanlığı olan bölgelerde kalp hastalıklarının oranı daha fazladır.

Doymamış Yağlar

Sağlığımız açısından faydalı oldukları için yemeklerimizde doymamış yağlardan zeytinyağı ve diğer bitkisel sıvı yağları(ayçiçeği, soya, fındık ve mısırözü yağı) kullanmalıyız.

Omega 3

Öncelikle balıkta bulunur. Kanı sulandırır, akışını hızlandırır ve içerdiği kükürt sayesinde kan dolaşımı yetersizliğine bağlı olarak oluşan selüloit oluşumuna da engel olur. Vücudun bağışıklığını güçlendirir. Balık yağında bulunan Omega 3 faydalıdır. Günlük 100 gr balık yenirse kan basıncında azalma olduğu belirlenmiştir. Çok balık yiyen Eskimolarda kanser ve koroner kalp hastalıklarının az olması dikkati çekmiştir.

Kalp damar Hastalıkları ve C vitamini

C vitamini damarlar için çok önemlidir. Damar içi elastikiyet ve damarları koruma özelliğinin yanı sıra soğuk algınlığı hastalıklarına karşı da koruyucu etkisi vardır. C vitamininin kollagen üretimini uyararak vücutta yağ oluşumunu yavaşlatıcı etkisi de vardır. C vitamini yetersiz olursa damarların çatlaması daha çabuk olur. Kivi, greyfurt, portakal ve limon da C vitamini fazladır. Kırmızı biber de bulunan "kapsicina" adlı madde damarları genişletici etkiye sahiptir. Ayrıca kırmızı biber kan dolaşımı ve damar sağlığı açısından önemlidir. Kırmızı biber C vitamininin yanında yine antioksidan özelliğe sahip A ve E vitaminlerini de içerir,

Folik asit

Kalp sağlığı açısından en önemli vitaminlerdendir. Portakal suyu folik asitçe zengindir.

Flavonoid

Flavanoid maddesi kabukta bulunduğu için meyvelerin kabuğu ile yenmesi tavsiye edilmektedir. Damarları koruyucu etkisi vardır. Eksikliğinde C vitamininin etkisinin azalması söz konusudur. Havuç, maydanoz, kabak, ıspanak, şeftali, erik ve kuru üzümde fazla miktarda bulunur.

Çinko

Çinko damarların iç duvarlarındaki hücreleri güçlendirir. Mantar, deniz ürünleri, et, bira mayası ve kuru baklagillerde bulunur.

Potasyum

Potasyum hücrelerde su tutma yani şişkinliğin önlenmesinde görevi vardır. Muz, patates domates ve domates suyu potasyumca zengindir.

Kalp Sağlığı İçin Elma Suyu

Elma ve elma suyunun beslenmemizde önemli rolü vardır. Yüksek tansiyonu ve kalpteki ritim bozukluklarını önleyici etki gösterdiği tespit edilmiştir.

Keten Tohumu ve Kalp Hastalıkları

Kalp damar hastalığı riskini ve kan basıncını azaltıcı etkisi vardır. Günde 1-2 yemek kaşığı öğütülmüş keten tohumu almak yeterlidir. Bir kaşık keten tohumunda 1800 mg Omega 3 yağ asidi bulunur. Taze tüketilmesi önerilir. Pişirilebilir, bal ve yoğurda çiğ olarak katılarak ta tüketilebilir. Doktor tavsiyesi ile kullanılmalıdır. Aşırı kullanmak her zaman zarar verir. Gebelerin, emzirenlerin kullanması tavsiye edilmez.

SENDE YORUM YAP!

Whatsapp